Мамыр айында қазақстандықтардың депозиттері 34,5 трлн теңгеге жетті. Жылдың алғашқы бес айындағы ресми статистика мәліметтеріне сәйкес, жеке және заңды тұлғалардың депозиттік портфелі өсті.
Сонымен қатар, жинақ салымдары теңге сегментінің депозит нарығындағы өсуінің негізгі драйвері болды. Депозит нарығындағы негізгі үрдістер және бұл жинақтаушы құралдың қарапайым қазақстандықтар, шағын және ірі компаниялар үшін артықшылықтары туралы ДК Нурбанк АҚ Басқарма Төрағасы Гүлнара Мұсатаева айтып берді.
- Депозит нарығындағы негізгі трендтер туралы айтып беріңіз.
- Мамыр айының қорытындысы бойынша, қазақстандықтардың екінші деңгейлі банктеріндегі жеке тұлғалардың депозиттері жалпы көлемі 20,9 трлн теңгеге жетті – бұл айда бұл сома 2,09% өсті. Айта кету керек, осы сомаға шетел азаматтарының қаражаттары да кіреді. ҚР Ұлттық банкі деректеріне сәйкес, өсу тек осы жылдың басынан бері болып келе жатқан теңгелік салымдармен ғана емес, сонымен қатар шетел валютасындағы депозиттермен де байланысты - олардың көлемі 2023 жылдың желтоқсанынан бері алғаш рет өсті, тек 1,48% ғана, шамамен 5,3 трлн теңгеге дейін. Теңгедегі салымдар айына 2,3% өсті, 15,6 трлн теңгеге дейін. Осылайша, ағымдағы жылдың мамыр айында жеке тұлғалардың депозиттерінің жалпы сомасының шамамен 74,9% теңгеде сақталады, ал қалған бөлігі (25,1%) шетел валюталарында орналасқан.
Маусымның басына қарай теңгелік депозиттер бойынша банк емес заңды тұлғаларға сыйақы беру орташа мөлшері – 13,7%, ал жеке тұлғаларға теңгелік депозиттер бойынша -13,6%. Нурбанктағы депозиттер бойынша мөлшерлемелер нарықтық жағдайға сәйкес келеді. Жалпы, біз қазір пайыздық мөлшерлемелердің өте тартымды екенін санаймыз. Біз негізгі мөлшерлеменің жоспарлы түрде төмендеуді күтудеміз, сонымен қатар, жоғары мөлшерлеме бойынша депозит ашуға жақсы кезең деп санаймыз. Бүгінде көптеген банктер депозиттері бойынша шарттарын қайта қарап, сыйақы мөлшерлемелерін төмендетуде.
- Сіз жеке клиенттердің көбінесе жинақ салымдарын таңдайтынын айттыңыз. Артықшылығы неде? Кенеттен қиындықтар бар ма?
- Біріншіден, барлық жеке тұлғалардың депозиттік өнімдеріне сұраныстың артқанын атап өту керек. Біз өсудің көп бөлігі, банктік қызметтердің қолжетімділігі, соның ішінде осы заманауи технологиялардың арқасында, жетілдіруіне байланысты деп санаймыз. ҚР Ұлттық банкі статистикасы қолма-қол ақшасыз айналымның кеңіндегі қысқаруы мен халықтың күнделікті өміріндегі қолма-қол ақшасыз айналымның ұлғаюын көрсетеді, төлем нарығы белсенді дамуды жалғастыруда. Көбірек адамдар төлем карталарын пайдаланып есептесуді және банктік қосымшаларды қолдануды жөн көреді, бұл нәтижесінде жеке тұлғалардың ағымдағы шоттарындағы және салымдарындағы ақшалай қаражаттың өсуіне әкеледі.
Жинақ салымдары жоғары мөлшерлемелері үшін таңдалады. Бұл салым түрі ең табыстылар қатарына кіреді. Әрине, барлық бос ақшаны жинақ депозитке салуды ұсынбаймыз. Адамың күтпеген жағдайларға қоры болуы керек және бұл үшін толықтыру құқығымен шұғыл емес салым арнайы келеді. Оның мөлшерлемесі төменірек, бірақ қаражатты жедел түрде алып тастаға болады. Нақты мақсат болғанда, қомақты зат сатып алу немесе балалардың білім алу ақысын төлеу, жинақ депозит жақсы шешім болып табылады. Жоспарланбаған сатып алуға мүмкіндік бермей, жинақ мақсаты тезірек орындалады. Депозиттердің мөлшерлемесі жоғары және капитализация бар, бұл пайыздарды автоматты түрде депозит сомасына қосуды білдіреді.
Күнделікті қалдықтарды жинақтап, тысымалы кіріс алу үшін, қосымша проценттік кірісті сенімділікпен қамтамасыз ету мақсатында банктер төлемдер сандық сервистер арқылы басқаруды жеңілдеткендіктен, осындай клиенттерге депозиттердің бірегей мүмкіндігі бар. Біздің банктің клиенттері ең қарапайым қолданулар үшін Nur24.kz мобильді қосымшасы арқылы өздерінің ақша қалдықтарын басқарады.
Кенеттен қиындықтар жоқ, жинақ салымдары - бұл бос тұрған ақшаларын инвестициялаудың ең ыңғайлы және түсінікті қаржы құралы. Егер шынайы болсақ, Қазақстанда капиталды жинақтау және арттыру құралы ретінде депозиттен басқа балама жоқ. Сонымен қатар, "Нур Алтын Сберегательный" жинақ депозитіне қатысты, 17,5% ГЭСВ мөлшерлемесіне сәйкес үш ай ішінде жинақ сақталған жағдайда қосымша КФГД кепілдігі 20 млн теңгеге дейін болады.