Жоғары базалық мөлшерлеме жағдайында Қазақстанда кәсіпкерлер өз бизнесін дамытуға арналған тиімді құралдар іздеуде. Кәсіпкерлердің өзекті қажеттіліктеріне сәйкес, Нұрбанк, қаржылық холдингтің бөлігі ретінде, клиенттеріне бейімделетін қаржы шешімдерін ұсынады. Бірегей тәсіл клиенттерге несиелік тарихтарын жүктемей, лизингтік және несие өнімдерін біріктіруге мүмкіндік береді. Банк корпоративтік клиенттер мен ШОБ өкілдерін белсенді қаржыландырады. оларға қолжетімді негізгі артықшылықтар, лизинг мүмкіндіктері, тәуекелдерді бағалау тәсілдері және транзакциялық бизнестің перспективалары туралы "inbusiness.kz" сайтына берген сұхбатында Нұрбанк АҚ басқарма төрағасы Гүлнәра Мусатаева айтты.
– Сәлеметсіз бе, Гүлнәра Абаевна! Лизинг нарығындағы ұсыныстың өсуін көбірек байқаймыз. Сіздердің холдинг құрылымында профильді еншілес кәсіпорын – «Nur Leasing» ЖШС бар. Жоғары ставкалар жағдайында лизинг заемшыларға қалай көмектеседі?
– Лизинг бойынша мөлшерлемелер банк ставкаларынан айтарлықтай ерекшеленбейді. Сонымен қатар, "Даму" қоры жүзеге асыратын бағдарламалар шеңберінде субсидиялау сияқты қаржылық құралды қолдануға болады, бұл лизинг алушылардың қаржылық жүктемесін айтарлықтай азайтуға мүмкіндік береді.
Банк несиелік өнімдерге қол жеткізудің бір шарты ретінде кепілзат қамтамасыз етуді талап етуі мүмкін. Лизингтік қаржыландыру кезінде мұндай шарт жоқ, өйткені лизинг заты (автокөлік, арнайы техника, жабдық) лизинг компаниясының меншігінде қалады. Клиент несие алу кезінде жабдықты жеке меншігіне сатып алады, ал лизинг кезінде ол лизингтік келісім срокы ішінде пайдалана алады және қажет болған жағдайда келісім орындалған соң қалған бөлігін өтеп, не бас тарту арқылы сатып ала алады.
Корпоративтік клиенттер үшін лизингтің артықшылығы кепілзат қамтамасыз етуді талап етпеу және техника немесе жабдық сатып алу үшін айналымнан айтарлықтай көлемдегі қаражатты алмай-ақ қою мүмкіндігі болып табылады. Лизинг сияқты қаржылық құралдарды пайдалану жағдайында компаниялар аванстық төлем енгізу арқылы техникаға қол жеткізе алады. Бұл несие өнімдерінен тағы бір айырмашылықтың бірі. Несие алу кезінде клиент аванстық төлем енгізбейді, ал лизинг кезінде аванстық төлем міндетті шарт болып табылады. Әдетте, аванстың мөлшері сатып алынатын техниканың шамамен 10% құрайды.
– Қазақстанда ШОБ үшін лизингтің басты артықшылықтары қандай? Көптеген кәсіпкерлер үшін бұл жеткілікті жаңа және толық зерттелмеген өнім екені құпия емес.
– Мұнда ШОБ өкілдерИнің көбісі техника немесе жабдықты жеке меншік қаражат есебінен сатып ала алмайды екенін түсінуіміз керек. Мұндай жағдайларда лизинг – техника сатып алудың ең ыңғайлы құралдарының бірі.
– Лизингтік өнімдер мен несие өнімдері қай бизнес сегменттеріне көбірек бағытталған?
– Лизинг бойынша – құрылыс компаниялары, мұнай және газ өнеркәсібі кәсіпорындары, сондай-ақ келісімшарттарды орындауға арнайы техника жалға беруді және көліктік қызметтер көрсетуді бағыттап істейтін компаниялар.
Нұрбанк көптеп кәсіпкерлік субъектілерін келесі экономикалық салаларда қаржыландырады: тамақ және сусындарды өндіру, құрылыс, байланыс қызметтерін ұсыну, өндіру және қайта өңдеу. ШОБ несиелік портфелінде негізгі экономика салалары қызмет көрсету, сауда, ауыл шаруашылығы және көлік салалары.
Банк әйел кәсіпкерлігін, стартаптарды және "жасыл экономика" саласындағы жобаларды несиелендіруді басымдықты етеді. Нұрбанк білім беру жобаларын: жеке мектептер, балабақшалар, білім беру және даму орталықтарын қаржыландыруға да негізделген.
– Клиенттердің төлем қабілеттілігін бағалау тәсілінде лизинг пен несиелендіру арасында қандай айырмашылықтар бар? Жалпы, лизингтік келісімдердегі тәуекел деңгейі корпоративтік несиеленумен салыстырғанда қалай бағаланады?
– Ерекше айырмашылықтар жоқ. Кепілзат талап етілімінің болмауы шешімді қабылдау мен келісімді ресімдеуді аздап жеделдетуге мүмкіндік береді. Клиент тарапынан қандай да бір несиелік тәуекелдер болған жағдайда, лизингте келісімді дұрыс құрылымдау клиентке техника сатып алуға барынша көмек көрсетуге, сонымен қатар қайтарымды қысқарту тәуекелін азайтуға мүмкіндік береді.
Тәуекелдерді төмендетудің негізгі құралдарының бірі – аванстық төлемді көбейту, лизингтік қаржыландыру срокын дұрыс анықтау, сондай-ақ техниканы бағалық критерийлер бойынша дұрыс таңдау және лизинг заттарын сатып алуды азайту мүмкіндігі. Сондай-ақ өтімді техниканы сатып алу жағдайында лизинг компаниясында дефолт жағдайында лизинг затты сатуға мүмкіндік бар. Бұл аспект клиенттердің кредитті төлеу қабілеттілігін анықтауда да ескеріледі.
– Қазақстан үшінші жыл қатарынан жоғары базалық мөлшерлеме жағдайында өмір сүріп келеді. Қарыздарға деген сұраныс Қазақстанда тұрақты ақша жағдайларына қарамастан қалай қалпына келтірілетінін Ұлттық Банктің сауалнамаларынан көрінеді. Нурбанк несиелеу саласындағы саясатын қалай түрлендіруде және ШОБ секторының клиенттері мен корпоративті клиенттер үшін қандай басымдықтарды беруде?
– Қазақстанда қатаң ақша-кредиттік саясат жағдайында және несиелерге деген сұраныстың қалпына келуі кезінде Нұрбанк несиелеу саясатын белсенді түрде өзгеріп, несиелік тәуекелдерді бағалау рәсімдерін күшейту және қарыз алушылардың қаржылық жағдайды мұқият талдау арқылы тәуекелге бағдарланған тәсілге назар аударуда. Өтініштерді қарау мерзімдерін оңтайландыру және сандық қызмет көрсету арналарын дамыту арқылы қызметті жақсартуға ерекше назар аударылып, клиенттерге жеке қолдау көрсету қамтамасыз етіледі.
Корпоративті клиенттер арасында біз өндірістік секторды қолдау, сауданы қаржыландыру және логистикалық жобаларды дамытуға өз күштерімізді шоғырландырдық, клиенттерге жеке келісім құрылымдау және бизнестің ерекшеліктерін ескере отырып икемді өтеу графиктерін ұсындық.
Біз бизнес секторын қолдауға арналған мемлекеттік бағдарламалардың белсенді қатысушымыз, атап айтқанда, ШОБ секторы үшін "Даму" қоры бағдарламалары. Бұл кәсіпкерлерге сыйақы мөлшерлемесін ішінара өтеу арқылы жоғары жалпы деңгейіне қарамастан, заемдарға қол жетімділікті арттыруға мүмкіндік береді.
Клиентке жеке көзқарас – бұл біздің барлық қызметіміздің негізі. Біз әрдайым клиенттердің бизнес ерекшеліктерін ескеріп, икемді несиелеу шарттарын ұсынамыз, тексерілген қарыз алушылар үшін талаптарды жеңілдетеміз және маусымдық кіріспен салалар үшін жеке өтеу кестелерін ұсына отырып қызмет көрсетеміз.
– Транзакциялық бизнеске қатысты, сіз бұл бағытты қалай дамытасыз?
– Нұрбанк үшін транзакциялық бағытты дамыту басымдыққа ие, өйткені бұл тұрақты тәуекелсіз комиссиялық кіріс көзін қалыптастыруға мүмкіндік береді, бұл кірістерді әртараптандырады. Кірісті шартты түрде екі бөлікке бөлуге болады – пассивтік операциялардан алынатын комиссиялық және пайыздық: депозиттер, есепшоттағы қалдықтар. Үлкен бизнес сегментінде негізгі комиссиялық кіріс сыртқы экономикалық қызметке байланысты операциялардан келеді. Бұл валюталық аударымдар, банктік кепілдіктер және айырбастау операциялары.
ШОБ сегментінде комиссиялық кірістің құрылымы басқаша. Бұл бірнеше себептерге байланысты. Бас себебі – ШОБ жұмыс істейтін кәсіпкерлер, жиі аударымдар жасайтындар, ондаған жүздеген есе көбірек. Сондықтан, осындай клиенттер тек есептеу-кассалық операциялар мен аудармалар арқылы басым бөлімін комиссиялық кірісте аударады.
Транзакцияларға алынатын комиссия мөлшері салыстырмалы түрде аз болғанымен, ШОБ кәсіпкерлерінің үлкен саны арқасында банк жақсы комиссиялық кіріс ала алады. Нұрбанкте түрлі-түрлі транзакциялық өнімдердің кең ауқымы ұсынылған және біз үнемі оны кеңейту бойынша жұмыс істеп жатырмыз.
Дереккөз: https://inbusiness.kz/ru/news/nurbank-predlagaet-adaptivnye-resheniya-finansirovaniya-biznesa