Ұлттық банктің мәліметі бойынша ағымдағы жылдың басынан бастап Қазақстанның банк секторындағы несие портфелі 10,6%-ға ұлғайып, тамыз айының соңында 17 471,8 млрд теңгені құрады. Оның ішінде жеке тұлғаларды несие беру көлемі 21,6%-ға өсіп, 8 661,3 млрд теңгені құрады. Айта кеткен жөн, соңғы 8 айда розничные кредиттердің несие портфеліндегі үлесі шамамен 5%-ға өсіп, 49,6%-ға жетті. Осылайша, розничные сектор жаңа берілген несиелердің өсу динамикасына айтарлықтай әсер ететіні анық. Сарапшылардың ойынша, экономиканың өсу қарқыны қалпына келген кезде (бұл өз кезегінде халықты коронавирусқа қарсы вакцинациялау қарқынына байланысты), несие беру көлемі де ұлғаятын болады. Дегенмен, Ranking.kz мәліметі бойынша, Қазақстан экономикасында халықты несие беру көлемі Ресей мен басқа елдердегі көрсеткіштерден айтарлықтай қалыс қалып отыр. Мысалы, 2020 жылдың қорытындысында жеке тұлғалардың барлық несие түрлерінің Қазақстанның ішкі жалпы өнімге қатынасы 10,7%, ал Ресейде - 18,7% құрады. Қазақстандағы тұтынушылық несиелердің елдің ішкі жалпы өнімге қатынасы 6,2%, ал Ресейде - 10% құрады.
Сонымен қатар, осы жылы розничные портфельдің сапасында өткен жылмен салыстырғанда айтарлықтай жақсару байқалды. Ұлттық банкінің мәліметі бойынша, тамыз айының қорытындысында екінші деңгейлі банктердің жеке тұлғаларға берген барлық несие түрлеріндегі мерзімі өткен төлем деңгейі 7,5% құрады, 2020 жылдың сәйкес күніне қарсы 12,1%. Сондай-ақ, салыстыру – ағымдағы жылдың басында жеке тұлғалардың несие портфельінде мерзімі өткен төлемдері бар займдар үлесі 9% дерлік құрады.
Ағымдағы жылдың басынан бастап розничные несиелер көлемін айтарлықтай ұлғайтқан банктердің бірі - «Нұрбанк». Ағымдағы жылдың алғашқы сегіз айында жеке тұлғаларға берілген кепілсіз несиелердің көлемі 2020 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 9,4%-ға өсті. Банк осы жылдың соңына дейін жеке тұлғаларды несиелеуді одан әрі қаржылық өнімдер қатарын кеңейту, қызмет сапасын жақсарту және процедураларды жеңілдету арқылы ұлғайтуды жоспарлап отыр.
Қарыз алушылар үшін бәсекелестікте қаржы ұйымдары клиенттерге түрлі шарттар ұсынады. «Нұрбанк» туралы айтатын болсақ, банктің серіктес компанияларының қызметкерлері үшін жеңілдіктер бар екенін атап өту керек. Қазіргі кезде мұндай компаниялардың саны шамамен 1500, еліміздің барлық өңірінде орналасқан. Осы компаниялардан қарыз алушылардың артықшылығы төмендетілген ставкада – 17% (ГЭСВ 26,9%) орнына 18% (ГЭСВ 28,2%). Серіктестердің толық тізімін банктің бөлімшелерінде білуге болады. Сондай-ақ, банктің бөлімшелеріндегі менеджерлер басқа тиімді шарттар бойынша кеңес береді. «Нұрбанк» мамандарының айтуынша, кепілсіз несиелер ең танымал болды. Мұндай несие алу үшін минималды құжаттар пакеті қажет, ал өтінімді қарау көп уақыт алмайды. Бұл ретте несиенің сомасы көпшіліктің қажеттіліктеріне жауап береді: минималды - 150 мың теңге, максималды – 5 млн теңге, кепілсіз несиелер бойынша орташа чек – 2,1 млн теңге.
Банкте сондай-ақ клиенттердің түрлі қажеттіліктері үшін несиеден басқа, мерзімді төлемдері бар қарыз алушыларға көмек көрсету мүмкіндіктері қарастырылған. Әр клиенттің жағдайы жеке қарастырылатын болады және «Нұрбанк» жыл соңына дейін қарыз алу және кепілсіз несиелер бойынша бірнеше акциялар жүргізеді, олар қарыз алушылардың қарыздық жүктемесін борышкерлер үшін қолайлы шарттарда азайтуға мүмкіндік береді. Мысалы, айыппұл санкцияларын немесе пайыздық үстемақыларды толық алып тастау, несиенің мерзімін ұзарту, қарызды және дебиторлық қарызды жартылай өтеу, сондай-ақ, қарыздың қалған бөлігін жартылай өтеген кезде жою (кешіру) қарастырылады. Акциялардың шарттарын банктің ресми сайтынан немесе банктің бөлімшелеріне жүгіну арқылы білуге болады.
Сонымен қатар, «Нұрбанкте» басқа банктерде алынған несиелерді рефинанстауға болады. Бұл өнім қаржы институтының клиенттері арасында сұранысқа ие. Бұл өнім бойынша минималды сома 150 мың теңге, максималды – 5 млн теңге, несиелеу мерзімі – 60 айға дейін.
Барлық несиелік өнімдер бойынша ай сайынғы төлемдерді есептеу және өтінім қалдыру банктің сайтында мүмкін. Қарыз алушылар үшін төлемдерді жасау тәсілдері де маңызды болып табылады. Филиалдардан бөлек (еліміздің әртүрлі өңірінде олардың саны 17), төлемді төлем терминалдары, NurPay төлем қызметі, банктің мобильді қосымшасы арқылы жасауға болады. Банк клиенттерді қызметпен қамту үшін оңтайлы шарттарды жасауға инвестицияларды жалғастырмақ.
«Жаңа өнімдер туралы айтып отырмыз, оларды әзірлеу және барларын жақсарту бойынша жұмыс жүргізудеміз. Мысалы, қазір жеке тұлғалар үшін жаңартылған мобильді қосымшаның соңғы сынақтары жүргізілуде. Бұл біздің клиенттерімізге қазіргі мобильді қосымшада жоқ өнімдерге онлайн қолжетімдікті алуға мүмкіндік береді», - деді «Нұрбанк» басқарушы директоры Айдын Есмолдин.
Ағымдағы жылдың тамыз айында S&P Global Ratings халықаралық агенттігі «Нұрбанктің» ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді кредиттік рейтингтерін «В-/В» деңгейінде, сондай-ақ банктің ұлттық шкала бойынша ұзақ мерзімді рейтингін «kzBB-» деңгейінде растады. Болжам – «Тұрақты». S&P Global Ratings сарапшыларының айтуынша, шешім мемлекеттің және меншік иесінің қолдауы арқылы банктің активтердің сапасының біртіндеп жақсаруына негізделген. Сарапшылар регулятор ұсынған қаржы тұрақтылығы бағдарламасы аясында қабылданған барлық шараларды банктің сақтауының мұқият талдауын жүргізді. «Нұрбанк» рейтингтері бойынша «Тұрақты» болжам біздің болжамдарымызға сәйкес, банк активтердің сапасын біртіндеп жақсартуы және жоспарланған бизнесті дамытуға жеткілікті капитал қорларын сақтап қалуы мүмкін екенін көрсетеді. Біз банктің тұрақты қаржыландыру профилін сақтауы және жеткілікті өтімділік қорларын қамтамасыз етуі мүмкін екенін күтеміз», - дейді Айдын Есмолдин. 2021 жылдың сегіз айының қорытындысы бойынша «Нұрбанк» 1 207 млн теңге пайда тапқан.
