Алматы
Соңғы уақытта бұқаралық ақпарат құралдарында «Кең Дала» бизнес-орталығының ғимараты төңірегіндегі сот процесіне қатысты материалдар жарияланды. Қоғамдық «Тагдыр» қоры АҚ «Нұрбанк»-ті рейдерлік әрекеттермен айыптап, Банк барлық шараларды «...мүлікті иелену мақсатында» қабылдап жатыр деп мәлімдеді, ол Акционерлік Қоғам «Инвестициялық холдингтік компанияға» (өзге мәтінде - АҚ «ИХК») тиесілі, олар жоғарыда аталған бизнес-орталықтың меншік иесі.
Қоғамдық «Тагдыр» қоры өткізген баспасөз конференциясында ұсынылған ақпарат біржақты және дөрекі түрде қате жеткізілді. Бұл сот процесінің барысы туралы бұрмаланған мәліметтердің жариялануына себеп болды. АҚ «Нұрбанк» бизнес-орталығы «Кең Дала» төңірегіндегі жағдай туралы қоғамды толық ақпараттандырғысы келеді.
Ең алдымен, 2008 жылғы 5 тамыздағы Алматы қалалық мамандандырылған ауданаралық экономикалық сотының шешімімен «Кең Дала» бизнес-орталығының ғимаратына арналған сатып алу-сату шартының жарамсыз деп танылғанын еске салғымыз келеді. Бұрын АҚ «ИХК» мен АҚ «Алма Тур» арасында жасалған келісім жарамсыз деп танылды және ғимарат АҚ «ИХК»-ке қайтарылды. Бұл жағдайда «Нұрбанк» сотқа ешқандай қарсылық білдірген жоқ. Алайда — және бұл өте маңызды — АҚ «ИХК» АҚ «Алма Тур»-дан 4,3 миллиард теңге сомасында алған ақшаны қайтару мәселесі сот тәртібінде шешімін тапқан жоқ. Көрсетілген шешімге сәйкес, АҚ «ИХК»-нің меншігіне «Кең Дала» бизнес-орталығының ғимараты қайтарылып, АҚ «Алма Тур»-ға бұрын төленген ақша қаражаттары есепке алынатын еді. Бірақ АҚ «ИХК» бұл ақшаны АҚ «Алма Тур»-ға өз еркімен қайтаруға ниет білдірмеді, оның мұндай міндеттілігі Азаматтық кодекстің 157-бабында (екіжақты реституцияның салдары) тікелей көрсетілген. Бұл сәтте АҚ «ИХК» бір уақытта «Кең Дала» бизнес-орталығының ғимаратына және АҚ «Алма Тур»-ға қайтарылуға жататын ақшалай қаражаттарға ие болып отыр, бұл ҚК қолданыстағы азаматтық заңнамасының талаптарына қайшы келеді. Алайда бұл туралы АҚ «ИХК» үнсіз қалады.
АҚ «Алма Тур» бұрын «Нұрбанк»-тен алған несие өткен жылдан бері қызмет көрсетілмейді. Сондықтан банк АҚ «Алма Тур»-дан бүкіл қарыз сомасын қайтаруды талап еткен болатын, бірақ АҚ «Алма Тур» тарату сатысында болғандықтан және өзінің несиелік міндеттемелерін орындауға қабілетсіз болғандықтан, АҚ «Алма Тур»-дың АҚ «ИХК»-ке ақшалай талап құқығын беру туралы ұсынысын қабылдады. Бұл бизнес айналымында жиі практикасы жасалуда және қолданыстағы заңнаманың бұзушылығы жоқ (РҚ Азаматтық кодексі 339-бабы).
2009 жылдың 13 ақпанында «Нұрбанк» АҚ «ИХК»-ке «Нурбанк» пен «Алма Тур» арасында цессия шартының жасалғаны туралы хабарлама жіберілді, оған сәйкес «ИХК»-ге 3 177 071 136 теңге мөлшеріндегі ақшалай қаражаттарды қайтару ұсынылды (фактически АҚ «Алма Тур» АҚ «Нұрбанк»-ке берілген ақшалай талап сомасы) және оларды «Нұрбанк»-тің есепшотына аудару ұсынылды. Бірақ АҚ «ИХК» бұл ақшалай қаражаттарды өз еркімен қайтарудан бас тартты, содан Банк бұл талаппен сотқа жүгінді.
Берілген шағым аясында Банк қатарында жауапкердің мүлігіне арест қоюды қамтамасыз етуші шағым қабылдау туралы өтінішпен жүгінді. Бұл құқық Азаматтық процессуалды кодекстің ережелерімен қарастырылған (және мәселенің әрекет етуші заңнамасын бұзуы жоқ). Сонымен қатар, салымдар АҚ «Нұрбанк»-ке, цессия шарты негізінде қайтарылатын ақшаларға, сондай-ақ, бизнес-орталықтың ғимаратына салынды, бұл өздігінен «ИХК»-тың өкілдерінің айтқанындай компанияның қызметін «парализ» жасай алмайды, өйткені АҚ «ИХК»-тің басқа екінші деңгейлі банкілеріндегі шоттардағы қаражаттарға немесе бизнес орталықтың ғимаратына қол жеткізу алдын ала қойылған аресттермен шектелмеген, және құжаттарда қайталанбаған.
«ИХК» өкілдері тарапы келісім құқықтарын талап ету арқылы бизнес орталықтың ғимараты заңсыз кепілдікке қойылды, ал кепілдік ұстаушы «Нұрбанк» болды деген хабарламаны таратты.
Бұл хабарлама шындыққа сәйкес келмейді, өйткені, «Кен Дала» бизнес орталығының ғимараты Банк тарапынан кепілдікте болғандығы «ИХК»-ға 2008 жылдан бастап белгілі болды. Бұл кезде «ИХК» Банкпен несие қатынастарын қалпына келтіруді соттан талап еткен болатын. Сот бұл талаптарды қанағаттандырып, сонымен бірге несиелік міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ету әрекетіндегі кепілдік шарттың аяқталған әрекетін қалпына келтірді. Мұндай жағдайда кепілдік нысаны ретінде «Кен Дала» бизнес орталығының ғимараты әрекет етті. Несиелік шарттардың қалпына келтірілген қысымынан бері тоғыз айдан астам уақыт өтті, бірақ АҚ «ИХК» сот шешімімен қалпына келтірілген несиелік шарттармен не негізгі қарызды төлеуді, не сыйақыны төлеуді жүзеге асырған жоқ. Сонымен қатар, АҚ «ИХК» тиесілі қалпына келтірілген несиелік шарттардың талаптарын келісімдеуді қолға алған жоқ.
Осы орайда, «ИХК» қоғамды жаңылыстыру арқылы АҚ «Нұрбанк»-ке қарсы қоғамдық пікір қалыптастыруға тырысуда, ал Банк өзінің заңдық құқықтарын және заңды мүліктік мүдделерін қорғап отыр. «Кен Дала» бизнес орталығының ғимаратын алғаннан кейін, «ИХК», біріншіден, цессия шартына сәйкес ғимаратқа алынған ақшаны Банкке қайтаруы керек, екіншіден, Банкке 2005 жылдан бері қарыз алған өз несиесін уақытында төлеп, қамтамасыз етуі тиіс.
«Тагдыр» қоғамдық қорының және АҚ «ИХК» өкілдерінің жоғарыда айтқан сөздерін АҚ «Нұрбанк»-тің беделіне соққы беру мүмкіндігі ретінде қарастырамыз. Қаржы ұйымы тұрған жерінде пайда болатын кез келген қауесет қоғамдық наразылықты тудыратынын түсінеміз. Сондықтан Банкке бағытталған рейдерлік айыптаулар бізге мүлдем қолайсыз. Осы себепті біз мәлімдеме жасауды қажет деп санадық, онда АҚ «Нұрбанк» көзқарасы емес, «ИХК»-ның өкілдері үнсіз қалған фактілер айтылды.
Қорытындысында, «Кен Дала» бизнес орталығы төңірегіндегі даулы жағдайды Банктің және АҚ «ИХК»-ның өз мәселесі деп ұзақ уақыт қарастырғанымызды және сот процесін кең қоғам назарына ұсынбау үшін тырыстық. Алайда Банкке тәнеттен, қоғамдық пікірді манипуляциялау және жасыру арқылы бұзақылық жариялау қазіргі жағдайында үнсіз қала алмадық. Сол себепті бұл мәлімдемені жариялау міндетті деп санадық. Қазіргі уақытта біз әрқашан анық емес нәрселердің, қауесеттердің және фактілердің бұралуының біздің елдің ақпараттық кеңістігінде кең тараған тәжірибе болмауын үміт етіп айтқымыз келеді.
Қосымша ақпарат алу үшін:
+7 (727) 259-97-10
pr@nurbank.kz