Активтері бойынша орташа Нурбанк – 2008 жылғы қаржы дағдарысы мен соңғы жылдардағы толқуларды еңсерген бірнеше шағын банктердің бірі. Мүмкін, бұл көп жағдайда банктің өзіндік стратегиясына байланысты болды. Бір жағынан, Нурбанк эволюциялық дамудың белгісі болып табылатын орташалылық стратегиясына бейім. Екінші жағынан, банк заманауи сұраныстар мен қиындықтарға жедел әрекет етіп, қызметін жетілдіруде.
2025 жылға дейінгі мақұлданған стратегия шеңберінде Нурбанк әмбебап классикалық банк ретінде қалады. Бұрынғыдай, дамудың іргетасы клиенттерге жеке көзқарас, активтердің сапасын сақтау, тәуекелдерді бағалаудағы салмақты тәсіл, озық банк технологияларын енгізу және комплаенс талаптарын мұқият орындау болып табылады. Сонымен қатар, 2020 жылғы оқиғалар сандық сату арналарын дамытуға және банк бизнесінің сандық стандарттарына көшуге серпін берді. Банк қазіргі заманғы технологияларды қолдануға ашық. 2022 жылы Нурбанк электронды ақша шығару жобасының пилоттық жобасына қатысқан банктер тобына кірді. Бұл технологиялық банк қызметтерін енгізу жөніндегі нарықтың флагмандық банктеріне қосылуға мүмкіндік берді. Банктің негізгі клиенттері бөлшек сауда секторы және корпоративті клиенттер болып қала береді. Жоспарда – бөлшек блок және ШОБ саласында позицияларды нығайту.
Нурбанктың нарық трендтеріне тұрақтылығы мен бейімделуінен басқа, бұл тағы бір әйелдер банкінің тарихы деп атауға болады. 2021 жылдың соңында банкті Гүлнара Мұсатаева басқарды. Ол банктің ірі акционері мәртебесіне ие болғандықтан қызметінен кеткен Элдар Сарсеновтың орнын басты. Мұсатаева заңгерлік білімі бар. Қарағанды мемлекеттік университетін бітірген. Нотариус болып жұмыс істеді. Қазақстанның Халық банкі жанындағы заң департаментінің бас заңгері, бөлім меңгерушісі болды. 2011 жылдың мамыр айында Мұсатаева Нурбанкке басқарушы директор болып кірді. Тоғыз жылдан кейін басқарма төрағасының орынбасары болды, ал бір жылдан кейін, 2021 жылы банкті басқарды.
Жаңа басшының алдында кредиттеу көлемін арттыру, бизнес сандық дамуы үшін мықты негіз құру, классикалық тәсілдерді үш бағытта біріктіре отырып – адамдар, процедуралар, технологиялар қолдану міндеті тұрды. Бұл ретте ағымдағы бизнес серпін сақталуы керек болды. Кредит ұсыныстарды сақтап, арттыру банке оңай болған жоқ. Қазақстанда жоғары, екі таңбалы инфляция өршіп тұрды. Бұл кредиттік ставкаларға кері әсер етті. Бөлшек клиенттер жоғары кредит аппетитін сақтай бергенімен, корпоративтік сектор ставкалардың төмендеуін күткендіктен қарыз алғысы келмеді.
Несиелік портфельді ұлғайту стратегиясы ШОБ кредиттерін субсидиялауға арналған мемлекеттік бағдарламаларға белсенді қатысу болды. Нурбанк «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қорының серіктесі болып табылады және «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасын іске асыру шеңберінде қолдау көрсетеді. Және 15 жылдан астам уақыт бойы ШОБ субъектілерін дамыту жөніндегі мемлекеттік бағдарламалар шеңберінде қолдау көрсетіп келеді. Банк сонымен қатар өңдеу өнеркәсібіндегі ірі корпоративтік клиенттерді қаржыландыру бойынша Қазақстанның даму банкі серіктесі болып табылады.
Нурбанктың корпоративтік кредиттік портфелі азық-түлік өнеркәсібі, автокөлік, құрылыс жобаларын қамтиды. 2024 жылдың наурызының басында банктің несиелік портфелі 279,5 млрд теңгеге бағаланды. Банктің жалпы несие портфелінде ШОБ үлесі 30% құрайды. Қызмет көрсету, сауда, ауыл шаруашылығы, тамақ өнімдерін өндіру, құрылыс саласындағы компанияларға қарыздар беріледі. «ШОБ блогының жұмыс ауқымы ерекше кең, біз түрлі бизнес жобаларды несиелейміз: кішігірім кафелерден бастап өндірістік цехтарға дейін», - деп атап өтті Мұсатаева бір сұхбатында. Банк қаржыландыруының мемлекеттік кәсіпкерлікті қолдау бағдарламалары аясындағы жалпы сомасы 77 млрд теңгеден асты.
Банктің несиелік портфелі одан да көп болуы мүмкін еді. Бірақ клиенттерге ұзақ мерзімді қаражаттар қажет. Инвестициялық жобалар ұзақ мерзімге есептелген және үлкен соманы тартуды талап етеді. Алайда «Даму» бағдарламалары мерзімдер мен несие көлемдері бойынша шектелген. Банктер үшін корпоративтік сектор клиенттерін несиелеу қиын, себебі ұзақ мерзімді қаражат көздері жоқ. Банктер қаржыландыруды депозиттерді тарту арқылы алады.
Инвестициялық жобаларды несиелеуді кеңейту үшін Қазақстанда заңдық тұрғыдан синдикатталған несиелерге рұқсат берілді. Олар банктер ресурстар мен тәуекелдерді қосып ірі жобаны несиелеу үшін қызықты. Синдикатталған несие беру механизмі нақты секторға ұзақ мерзімді қаражатқа қолжетімділік береді. 2023 жылдың желтоқсанында үш банк – Нурбанк, Банк ЦентрКредит және Қазақстанның даму банкі – синдикатталған несие шеңберінде RG Brands Kazakhstan қаржыландыруын беру кезінде өзара кірістіру туралы келісім жасасты. Қаржыландыру өндірістік желілерді кеңейту үшін қуаттарды арттыруға, сондай-ақ өнімді Өзбекстан Республикасына экспорттауға бағытталатын болады. Жалпы қаржыландыру көлемі 30,4 млрд теңгені құрайды. «Синдикаттар өздерінің ынтымақтастығымен тиімді, себебі бір банк ауқымды жобаларды несиелеуге үлкен соманы бөлуге әрдайым дайын бола бермейді», - деп атап өтті Нурбанктың басшысы құжатқа қол қою кезінде.
Әйел табиғат өзіне тән, және әйелдер банктері әдетте әйелдер кәсіпкерлігін несиелеумен жиі айналысатынын атап өтуге болады. Нурбанк дәл осыған әйелдердің жауапкершілікпен және қаржылық тәртіпте болатынын ескере отырып, сенімді ШОБ өсім нүктесі екенін тәуелсіздік құралы ретінде көреді. Банктің ШОБ несие портфелінде әйелдер кәсіпкерлерге берілген несиелер шамамен 12% құрайды, осындай клиенттердің үлесі 65,6% асады.
Нурбанк медициналық және білім беру мекемелері, сондай-ақ жасыл технологиялар сияқты әлеуметтік маңызы бар жобаларды қаржыландыруға да басымдық береді. Кредиттеу қолданыстағы табиғи ресурстарды пайдаланудың тиімділігін арттыруға, қоршаған ортаға жағымсыз әсерді азайтуға, энергия тиімділігін арттыруға, энергия үнемдеуге, климат өзгерісінің салдарын жұмсартуға және климаттың өзгеруіне бейімделуге бағытталған. Қазақстан үшін осындай жобаларды қаржыландыру қажеттілігі жыл сайын арта түседі.
Дереккөз: https://forbes.kz/articles/kak-kredity-zhenskomu-biznesu-stali-tochkoy-rosta-nurbanka