Азаматтардың банктік шотқа, төлем құралына немесе сәйкестендіру құралына қолжетімдікті заңсыз бергені, тапсырғаны және сатып алғаны, сондай-ақ төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын заңсыз жүзеге асырғаны үшін жауапкершілігі

Қазақстан Республикасының 16.07.2025 жылғы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасының қылмыстық заңнамасын оңтайландыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңымен Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексi банктік шотқа, төлем құралына немесе сәйкестендіру құралдарына кіруге заңсыз рұқсат бергені, өткізгені және алғаны, сонымен қатар төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын заңсыз жүзеге асырғаны үшін азаматтардың жауапкершілігін белгілейтін 232-1-баппен толықтырылды (2025 жылдың 16 қыркүйегінен бастап қолданысқа енгізіледі).

Мыналарға тыйым салынады:

• Өзінің банктік картасын, шот деректемелерін, интернет-банкингтің логиндері мен құпия сөздерін үшінші тұлғаларға беру
• Басқа біреудің шотына немесе төлем картасына қол жеткізу рұқсатын сатып алу немесе сату
• Төлем жасау немесе ақша аудару үшін басқа біреудің деректерін заңсыз пайдалану

Бұл неліктен маңызды

Мұндай әрекеттерді көбінесе алаяқтар ақшаны жылыстату немесе басқа да заңсыз операцияларды жүзеге асыру үшін пайдаланады. Төлем картасының иесі оны «досына жай ғана бергенінің» немесе «қосымша ақша табу үшін сатқанының»  өзі заңсыз істерге қатысу ретінде қарастырылуы мүмкін.

Қандай жауапкершілік қарастырылған

Жаңа бапты бұзғаны үшін:

• Айыппұл салынуы
• Бас бостандығы шектелуі
• Қылмыстың ауырлығы мен жағдайларға байланысты бас бостандығынан айырылуы мүмкін

Өзіңді қалай қорғауға болады

• Төлем картаңызды, ПИН-кодты немесе интернет-банкингке кіру рұқсатын ешқашан үшінші тұлғаларға бермеңіз;
• Шотыңызды пайдаланғаны үшін ақша төлейтіні туралы ұсыныстарға келіспеңіз — бұл алаяқтық болуы мүмкін;
• Заңсыз операциялардың жасалғанына шамалы күдігіңіз туындаған жағдайда, дереу банк бөлімшесіне немесе қалаңыздағы құқық қорғау органдарына хабарласыңыз.

Қорытынды: төлем картасын бере салғанда тұрған «ештеңе жоқ» сияқты көрінгенімен, бұдан былай заң мұны ауыр құқық бұзушылыққа теңестірді. Деректеріңізді сақтаңыз және бостандығыңызды тәуекелге салмаңыз.